สภาพชุมชน
คำขวัญอำเภอสตึก “ พระพุทธรูปสูงใหญ่ หาดทรายชวนฝัน แข่งขันเรือยาว เจ้าพ่อศักดิ์สิทธิ์ พาณิชย์สนามบิน”
อาณาเขต มีพื้นที่ 803 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 501,875 ไร่ ตั้งอยู่ทางทิศเหนือของจังหวัดบุรีรัมย์ ห่างจากตัวเมืองประมาณ 41 กิโลเมตร ตามถนนทางหลวงหมายเลข 219 โดยมีอาณาเขต ดังนี้
ทิศเหนือ ติดเขตอำเภอชุมพลบุรี จังหวัดสุรินทร์ มีแม่น้ำมูลเป็นเส้นแบ่งเขต
ทิศใต้ ติดเขตอำเภอกระสัง อำเภอห้วยราช กิ่งอำเภอบ้านด่าน มีลำตะโคงเป็นเส้นแบ่งเขต
ทิศตะวันออก ติดเขตอำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์ มีลำน้ำชีเป็นเส้นแบ่งเขต
ทิศตะวันตก ติดเขตกิ่งอำเภอแคนดง จังหวัดบุรีรัมย์ มีลำตะโคงเป็นเส้นแบ่งเขต
สภาพเศรษฐกิจ
เศรษฐกิจ ประชากรส่วนใหญ่ ประกอบอาชีพเกษตรกรรม เช่น ปลูกข้าว โดยเฉพาะข้าวหอมมะลิ ทำไร่มันสำปะหลัง ไร่อ้อย ไร่ข้าวโพด สวนยางพารา สวนยูคาลิปตัส ทำนา นอกจากนั้นก็มีการเลี้ยงสัตว์ เช่น โค กระบือ หมู เป็ด ไก่ และช้าง ซึ่งปัจจุบันผู้เลี้ยงช้างโดยฝึกหัดช้างเพื่อการแสดงแล้วจะส่งไปแสดงตามสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญของประเทศไทย เช่น พัทยา บางแสน ภูเก็ต กาญจนบุรี รองลงมา คือ อุตสาหกรรมการค้าและทอผ้าไหม งานหัตถกรรมพื้นบ้าน สินค้า OTOP เช่น สานเครื่องใช้ จากไม้ไผ่ สานรองเท้าด้วยผักตบชวา เป็นต้น ประชากรอำเภอสตึกมีรายได้เฉลี่ย 24,908 บาท/คน/ปี (สำนักงานพัฒนาชุมชน : 2547)
สังคมและการเมือง ประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวอีสานเชื้อสาย ไทย ลาว เขมร ส่วย โดยมีภาษาท้องถิ่น คือ ภาษาไทยอีสาน เขมร ส่วยและไทยโคราช นับถือศาสนาพุทธ 99.90 % มีประชากร 110,011 คน เป็นชาย 55,190 คน หญิง 55,679 คน (ข้อมูล ณ วันที่ 3 พฤษภาคม 2547) มีวัฒนธรรมประเพณีที่สำคัญ ดังนี้
1. งานประเพณีแข่งเรือยาวชิงถ้วยพระราชทาน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ ประจำปี ณ แม่น้ำมูลหน้าที่ว่าการอำเภอสตึก
2. งานฉลองเจ้าพ่อวังกรูด ซึ่งจัดงานวันที่ 1-5 เมษายน ของทุกๆ ปี
3. งานงิ้วอำเภอสตึก ประมาณต้นเดือนพฤศจิกายนของทุกๆ ปี
4. ประเพณีอื่น ๆ เหมือนไทยอีสานทั่วไป
การเมืองการปกครอง
ในเขตอำเภอสตึก แบ่งออกเป็น 12 ตำบล 179 หมู่บ้าน ดังต่อไปนี้
1. ตำบลสตึก 15 หมู่บ้าน
2. ตำบลนิคม 24 หมู่บ้าน
3. ตำบลดอนมนต์ 10 หมู่บ้าน
4. ตำบลสะแก 13 หมู่บ้าน
5. ตำบลเมืองแก 19 หมู่บ้าน
6. ตำบลทุ่งวัง 15 หมู่บ้าน
7. ตำบลท่าม่วง 11 หมู่บ้าน
8. ตำบลชุมแสง 18 หมู่บ้าน
9. ตำบลหนองใหญ่ 16 หมู่บ้าน
10. ตำบลสนามชัย 12 หมู่บ้าน
11. ตำบลกระสัง 8 หมู่บ้าน
12. ตำบลร่อนทอง 18 หมู่บ้าน
การปกครองท้องถิ่น
ในเขตอำเภอสตึกแบ่งการปกครองออกเป็น 12 ตำบล 1 เทศบาล
1) เทศบาลตำบลสตึก
2) องค์การบริการส่วนตำบล 12 แห่ง
2.1 องค์การบริหารส่วนตำบลสตึก
2.2 องค์การบริหารส่วนตำบลนิคม
2.3 องค์การบริหารส่วนตำบลดอนมนต์
2.4 องค์การบริหารส่วนตำบลร่อนทอง
2.5 องค์การบริหารส่วนตำบลเมืองแก
2.6 องค์การบริหารส่วนตำบลสะแก
2.7 องค์การบริหารส่วนตำบลหนองใหญ่
2.8 องค์การบริหารส่วนตำบลชุมแสง
2.9 องค์การบริหารส่วนตำบลสนามชัย
2.10 องค์การบริหารส่วนตำบลกระสัง
2.11 องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งวัง
2.12 องค์การบริหารส่วนตำบลท่าม่วง
ศาสนา ศิลปวัฒนธรรม และขนบธรรมเนียมประเพณี
ศาสนา
ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ ประมาณ 99.50 % อีก 0.50 % นับถือศาสนาคริสต์และอิสลาม ในพื้นที่อำเภอสตึก มีวัดทั้งสิ้น จำนวน 52 แห่ง ศาลเจ้า 1 แห่ง ดังนี้
- ได้รับวิสุงคามสีมา จำนวน 25 แห่ง
- ไม่ได้รับวิสุงคามสีมา จำนวน 27 แห่ง
- ศาลเจ้าพ่อวังกรูด จำนวน 1 แห่ง
ศิลปวัฒนธรรม
ศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้านของอำเภอสตึก ได้แก่ การละเล่นดนตรีพื้นบ้าน เช่น กันตรึม อำเภอสตึกมีองค์กรเครือข่ายในพื้นที่ จำนวน 14 แห่ง ดังนี้
- สภาวัฒนธรรมอำเภอ 1 แห่ง
- สภาวัฒนธรรมตำบล 12 แห่ง
- ศูนย์วัฒนธรรมอำเภอ 1 แห่ง
ขนบธรรมเนียมประเพณี
งานประเพณีที่สำคัญ ได้แก่
- งานประเพณีแข่งเรือยาวชิงถ้วยพระราชทานฯ ประจำปี ณ บริเวณลำน้ำมูล
- งานประเพณีบุญบั้งไฟ
- งานประเพณีแห่เทียนพรรษา
- งานเทศกาลสงกรานต์
- งานเทศกาลลอยกระทง
การสาธารณสุข
- โรงพยาบาล (ขนาด 60 เตียง) จำนวน 1 แห่ง
- สำนักงานสาธารณสุขอำเภอ จำนวน 1 แห่ง
- สถานีอนามัย จำนวน 12 แห่ง
- คลีนิก จำนวน 4 แห่ง
- ร้านขายยาแผนปัจจุบัน จำนวน 9 แห่ง
|